آمادگی انجمن غلات برای تامین ذخایر کالای اساسی

محمدجعفری با کوله‌باری از تجربه در شرکت پشتیبانی امور دام به‌عنوان معاون بازرگانی و سرپرست این شرکت، درخواست هیأت مدیره انجمن غلات ایران را پذیرفت تا پس از سال‌ها تلاش در بخش دولتی، به‌عنوان دبیر انجمن غلات ایران به ایفای مسؤولیت بپردازد.
حضور او در این انجمن باعث شده تا بارقه‌های امید در دل اعضای انجمن ایجاد شود که با توجه به تجربه بالای او و توانایی استفاده از ظرفیت‌های موجود، بتواند اعتماد اعضا را کسب کند.
جهت اطلاع از برنامه‌ها و نقش انجمن غلات در تأمین ذخایر کالاهای اساسی کشور پای صحبت‌های او نشستیم که ماحصل آن را می‌خوانید.

انجمن به عنوان یک تسهیلگر تا چه اندازه می‌تواند پیگیر امور مختلف اعضا از جمله گمرک و تخصیص ارز باشد؟ تا چه اندازه تاکنون انجمن موفق بوده و برنامه برای افزایش قدرت چانه‌زنی چیست؟
این طبیعی است که با توجه به تراکم شرکت‌هایی که در امر واردات فعالیت می‌کنند و یا انجمن‌هایی که اعضای متعددی دارند، هر شرکتی نمی‌تواند امور مربوط به خود را به تنهایی پیگیری کند. در حقیقت انجمن‌ها تشکیل شده‌اند تا صدای شرکت‌ها و انجمن‌ها را به مراجه ذیصلاح برسانند و بتوانند مشکلات شرکت‌های واردکننده و صادرکننده را کم کنند.
انجمن غلات ایران نیز در راستای رفع مشکلات کشور در زمینه تحریم‌ها اقداماتی را انجام داده است، البته تا حدودی در این زمینه نسبت به سایر بخش‌ها عقب است و باید شرایطی را فراهم کنیم که اعضا با سرعت بیشتر و هزینه کمتر نیازهای خود را تامین کنند. جایگاه انجمن باید تسهیلگر، پیگیر امور گمرکی، تخصیص سهمیه و رفع موانع باشد. البته معتقدم انجمن هنوز به جایگاه ایده‌آل خود نرسیده و باید قدرت چانه‌زنی بیشتری به دست آورد.

مهم‌ترین مشکل امروز در تأمین غلات و نهاده‌ها در کشور چیست؟
بر اساس بررسی‌ها در دو هفته اخیر و تعامل با بخش خصوصی، مهم‌ترین مشکل، عدم پرداخت ارز واردات و مطالبات واردکنندگان است. متأسفانه از حدود ۹ ماه گذشته برخی مطالبات هنوز پرداخت نشده است. به‌عنوان نمونه، ریال برخی محموله‌ها پرداخت شده، اما ارز آن دو ماه است که تخصیص نیافته یا اصلاً مطالبات سال ۱۴۰۴ پرداخت نشده است. یکی از پیگیری‌هایی که باید به‌صورت جدی از جهاد کشاورزی صورت گیرد بحث مطالبات ارزی است، چرا که این موضوع توان عملیاتی شرکت‌ها را کاهش داده و اگر سریع‌تر حل نشود، تبعات منفی در تولید آینده کشور خواهد داشت.

وضعیت ذخایر نهاده‌ها در حال حاضر چگونه است؟
در نیمه اول سال، چالش‌هایی از جمله اعتصاب رانندگان و جنگ ۱۲ روزه وجود داشت که واردات را محدود کرد، اما خوشبختانه ذخایر سال ۱۴۰۳ و نیمه اول نامطلوب نبود و معضلات مدیریت شد. بر اساس فرمایشات و ابراز نگرانی مقام معظم رهبری از ذخایر کالای اساسی، اعضای شرکت‌ها نیزبا تکیه بر فرمایشات مقام معظم رهبری تمام تلاش و همت خود را به کار گرفتند تا ذخایر کالای اساسی در موقعیت مناسبی قرار گیرد.
با این‌حال باید در نظر داشت از آنجایی‌که در نیمه دوم سال، مصرف نهاده‌ها۶۰ درصد بالاتر می‌رود و به دلیل تقارن با مناسبت‌هایی همچون ماه مبارک رمضان و پایان سال، نیاز به برنامه‌ریزی جدی‌تر داریم. شرایط فعلی چندان ایده‌آل نیست، اما اگر مشکلات واردکنندگان نظیر تمدید ثبت سفارش‌ها، تخصیص ارز و کاهش هزینه‌های جانبی حل شود، می‌توان ذخایر را تقویت کرد. همچنین خشکسالی امسال بر تأمین جو اثر گذاشته که باید با واردات از کشورهای شمالی حاشیه دریای خزر جبران شود.

درباره مشکلات گمرکی و هزینه‌های تحمیلی نظیر دموراژ چه نظری دارید؟
هیچ تاجری حاضر نیست حتی یک روز تأخیر در ترخیص محموله‌اش ایجاد شود، چون فروشنده در برابر اسناد ارائه‌ شده، وجه خود را طلب می‌کند. عمده مشکلات ناشی از عدم پرداخت به‌موقع ارز فروشنده است که باعث تحمیل هزینه‌های دموراژ می‌شود. موضوع دوم، محدودیت‌های ثبت سفارش و تعدد دستورالعمل‌هاست. گاهی کالا وارد می‌شود، اما به دلیل صدور یک دستورالعمل جدید، واردکننده دو ماه معطل می‌ماند. این معضلات باید اصلاح شود تا زمان ترخیص و هزینه‌ها کاهش یابد. بخشی از این مشکلات از سوی بانک مرکزی و بخشی نیز توسط وزارت جهاد کشاورزی قابل حل است. باید مشکل تعدد دستورالعمل‌ها حل شود و وزارت جهاد کشاورزی صدورت مجوز‌های ثبت سفارش و ترخیص کالا را تسهیل کند تا شرایط بهبود یابد.

شما سال‌ها در بدنه وزارت جهاد کشاورزی خدمت کرده‌اید. یکی از گلایه انجمن‌ها از معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی بوده که تعامل مناسبی با واردکنندگان نداشته است. اکنون تعامل انجمن‌ها با وزارتخانه چگونه است؟
خوشبختانه به دلیل شناختی که از وزارتخانه دارم و آشنایی با بخش خصوصی، می‌توانم پل ارتباطی مؤثری باشم. جلسات متعددی در حال برگزاری است تا هم عدالت در سهمیه و سقف رعایت شود و هم کشور با مشکل مواجه نشود. ما از معضلات وزارتخانه مانند کاهش بودجه ارزی مطلع هستیم، اما تلاشمان این است که تعامل سازنده‌ای برقرار کنیم تا مشکلات واردکنندگان با کمترین تنش برطرف شود.

جمع‌بندی شما از نقش انجمن غلات چیست؟
تمام تلاش اعضای انجمن و واردکنندگان این است که در راستای سخنان مقام معظم رهبری درباره تأمین ذخایر کالای اساسی به خوبی عملی شود و با تمام توان در این زمینه تلاش می‌کنند و انتظار ما برای محقق شدن دستورات مقام معظم رهبری این است که ارز مورد نیاز را به موقع تخصیص دهند و همکاری کنند تا بتوانیم کشور را در راستای تأمین پروتئین حیوانی تقویت کنیم. انتظار داریم سازمان‌های مسئول و بانک مرکزی همکاری بیشتری با واردکنندگان داشته باشند. امنیت غذایی، اساس امنیت اجتماعی و سیاسی کشور است و اگر به‌موقع تأمین شود، می‌تواند پایداری کشور را در برابر تحریم‌ها و چالش‌های احتمالی تضمین کند.