دوگانه سخت معیشت و موج پنهان تعدیل نیرو

  سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران، در یادداشتی هشدار داده است که تعدیل نیرو در ماه‌های اخیر به ابزار غالب کارفرمایان برای سبک‌سازی هزینه‌ها تبدیل شده؛ آن هم در زمانی که کارگران بیش از هر دوره دیگری زیر بار تورم کمر خم کرده‌اند. او تأکید می‌کند که بسیاری از این تعدیل‌ها با بهانه‌هایی صورت می‌گیرد که نه قابل راستی‌آزمایی است و نه فرصت دفاع مؤثری برای کارگر باقی می‌گذارد.

کارگری که حتی با دو شغل هم قادر به تأمین کامل هزینه‌های زندگی نیست، در برابر چنین تصمیماتی تقریباً بی‌دفاع است. دلایل ارائه‌شده از سوی کارفرما اغلب چنان کلی یا مرتبط با تصمیمات داخلی است که امکان پیگیری حقوقی مؤثر از کارگر سلب می‌شود. همین موضوع نه تنها امنیت شغلی را تهدید می‌کند، بلکه اعتماد عمومی به نظام حمایت از نیروی کار را نیز فرسوده می‌سازد.

گلپور معتقد است دولت نباید در این شرایط تنها به شاخص‌های کلان اقتصادی دلخوش باشد؛ بلکه لازم است ریشه تعدیل‌های گسترده و گاه به‌ظاهر «به‌صرفه» کارفرمایان مورد بررسی جدی قرار گیرد. از نگاه او، ما با بحران کمبود نیرو مواجه نیستیم، بلکه با بحرانی روبه‌رو هستیم که کارگر را میان فشار معیشت و بی‌پناهی شغلی گرفتار کرده است.

او تأکید می‌کند زمان آن رسیده که سازوکارهایی الزام‌آور تدوین شود تا کارفرمایان نتوانند با دلایل مبهم و غیرشفاف، نیروی کاری را که در بستر تورم شکننده شده، به‌راحتی حذف کنند. به باور فعالان کارگری، بازگرداندن افرادی که تعدیل شده‌اند تنها بخشی از راه‌حل است؛ بخش مهم‌تر ایجاد نظامی است که در آن، امنیت شغلی قربانی مدیریت هزینه‌های کوتاه‌مدت نشود.