طلا در نقش پناهگاهي امن براي سرمایه‌گذاران

از خردادماه تاکنون، شاخص کل بورس با سقوطی کم‌سابقه از سطح ۳ میلیون و ۲۵۲ هزار واحد به ۲ میلیون و ۴۳۰ هزار واحد رسیده؛ افتی معادل ۲۶ درصد که تنها بخشی از بحران عمیق بازار را نمایان می‌کند.

در همین مدت، بیش از ۶۱ هزار میلیارد تومان نقدینگی از سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی خارج شده است. به بیان دیگر، سرمایه‌گذاران حقیقی با خروج گسترده، به‌طور روشن بی‌اعتمادی خود را به چشم‌انداز بازار اعلام کرده‌اند

طلا؛ پناهگاه امن در میان طوفان

آمارهای رسمی نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران، در غیاب چشم‌انداز روشن از بورس، پول خود را به سمت دارایی‌های امن‌تری چون طلا و صندوق‌های درآمد ثابت هدایت کرده‌اند. طی این مدت، بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان وارد صندوق‌های طلا و مقدار مشابهی وارد صندوق‌های با درآمد ثابت شده است.

در واقع، طلا برنده بزرگ این رقابت بی‌اعتمادی بوده؛ دارایی‌ای که در کنار جهش نرخ دلار، به پناهگاه سرمایه‌گذاران محافظه‌کار بدل شده است

شوک جنگ، جرقه سقوط بورس

بحران بازار سهام دقیقاً از زمان جنگ ۱۲ روزه و تعطیلی ناگهانی بورس آغاز شد. این وقفه غیرمنتظره باعث از بین رفتن بخش زیادی از اعتماد فعالان بازار شد. در بازگشایی بورس، سیل فروش و موج‌های سنگین خروج سرمایه باعث شد شاخص کل دیگر روی تعادل را نبیند

دیپلماسی در ابهام

عدم انتشار اخبار قطعی از مذاکرات هسته‌ای و تنها ارسال گمانه‌زنی‌های پراکنده، دومین ضربه را به بازار وارد کرد. تحلیلگران معتقدند که بازار سرمایه به‌شدت نیازمند قطعیت سیاسی و اقتصادی است و تا زمانی که فضای شفاف‌تری ایجاد نشود، هر حرکت مثبت در بازار با فشار فروش خنثی خواهد شد

نرخ بهره بالا

یکی دیگر از عوامل کلیدی در افت بازار، جذابیت نرخ‌های بهره بانکی و اوراق بدهی است. وقتی سود بدون ریسک در سطوح بالا قرار دارد، سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد از نوسانات بازار سهام فاصله بگیرد. این عامل نیز باعث خروج گسترده نقدینگی از بورس شده و در کنار سایر ریسک‌ها، بازار را به رکودی تاریخی سوق داده است.

بحران انرژی

محدودیت‌های انرژی و قطع مکرر برق، بر تولید و سودآوری بسیاری از صنایع بورسی تأثیر منفی گذاشته است. حاشیه سود شرکت‌ها تحت فشار قرار گرفته و این موضوع نیز در بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به تداوم سوددهی بازار سهام نقش مهمی ایفا کرده است.

بورس در مرز سقوط یا بازگشت؟

اکنون شاخص کل در محدوده ۲ میلیون و ۴۳۰ هزار واحدی متوقف شده است. برخی تحلیلگران امیدوارند در صورت انتشار سیگنال‌های مثبت از مذاکرات یا کاهش نرخ بهره، بخشی از ریزش جبران شود. اما دسته‌ای دیگر هشدار می‌دهند تا زمانی که سرمایه‌گذاران حقیقی بازنگردند و جریان نقدینگی معکوس نشود، بورس همچنان در معرض خطر سقوط‌های تازه خواهد بود.

در این شرایط، به نظر می‌رسد “تالار شیشه‌ای” به حاشیه رانده شده و نگاه‌ها بیش از همیشه به بازارهای موازی دوخته شده است.