پويش اقتصاد:گزارش تازه مرکز آمار ایران از تورم مواد خوراکی در شهریور ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که روند افزایشی قیمت‌ها در سبد غذایی خانوار نه‌تنها متوقف نشده، بلکه وارد فاز جدیدی از شتاب شده است.

بر اساس داده‌های رسمی، شاخص قیمت خوراکی‌ها به عدد بی‌سابقه ۳۸۴٫۶ واحد رسیده و تورم ماهانه، نقطه‌به‌نقطه و سالانه، همگی رشد قابل توجهی را تجربه کرده‌اند.

  • تورم ماهانه: ۳.۸٪
  • تورم نقطه‌به‌نقطه: ۴۵.۳٪
  • تورم سالانه: ۳۷.۵٪

این ارقام حکایت از تشدید فشار بر معیشت خانوارها دارند؛ به‌ویژه اقشار کم‌درآمد که بخش بزرگی از درآمد خود را صرف خرید مواد غذایی می‌کنند.

 افزایش بی‌سابقه قیمت نان و غلات

در میان کالاهای خوراکی، نان و غلات با تورم نقطه‌به‌نقطه ۹۴.۳ درصدی بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند. این در حالی است که نان، به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقلام مصرفی در سفره خانوار ایرانی، همواره نقشی حیاتی در امنیت غذایی دارد.

دلایل این افزایش چشمگیر را باید در چند محور جست‌وجو کرد:

  •  افزایش هزینه‌های تولید (از جمله انرژی و حمل‌ونقل)
  •  نوسان در قیمت گندم و آرد
  •  کاهش بهره‌وری تولید در بخش کشاورزی

 میوه، خشکبار، سبزیجات و حبوبات؛ قربانیان بحران ساختاری

پس از نان، میوه و خشکبار بیشترین رشد تورم ماهانه را تجربه کرده‌اند. به گفته سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی، عواملی همچون:

  •  اخراج کارگران مهاجر افغان
  •  سرمازدگی باغات در استان‌های غربی کشور
  •  تنش‌های منطقه‌ای و بحران زنجیره تأمین
  •  کمبود منابع آبی، قطعی برق و گرانی بسته‌بندی و حمل‌ونقل

از جمله عوامل اصلی در جهش قیمت این محصولات به شمار می‌روند.

در همین حال، سبزیجات و حبوبات نیز بیشترین میزان تورم سالانه را به خود اختصاص داده‌اند. دلیل اصلی، کاهش تولید به دلیل خشکسالی، کمبود بارش، افت بهره‌وری و عقب‌ماندگی فناوری در حوزه کشاورزی است.

 کشاورزی در محاصره بحران‌های مزمن

کارشناسان معتقدند که کشاورزی ایران با چالش‌های جدی در زنجیره تولید مواجه است. داود رنگی، عضو اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به کاهش تولید کود شیمیایی به دلیل کمبود گاز، تأکید می‌کند که مشکلات فنی و زیرساختی در کشاورزی، به کاهش عرضه و در نتیجه افزایش قیمت‌ها منجر شده است.

ضعف دانش، بحران منابع آب، کاهش سرمایه‌گذاری در فناوری، و اثرات اقلیمی همچون خشکسالی، مجموعه‌ای از عوامل را شکل داده‌اند که کشاورزی کشور را در تنگنای اقتصادی و عملکردی قرار داده‌اند.

واردات، مُسکن موقتی؛ راهکار اصلی در تولید داخلی است

در چنین شرایطی، سیاست‌های وارداتی تنها به‌عنوان راه‌حل کوتاه‌مدت می‌توانند عمل کنند. ثبات واقعی بازار مواد غذایی، در گروی عوامل زير است.

  •  اصلاح ساختار تولید کشاورزی
  •  مدیریت منابع آب و کود
  •  افزایش بهره‌وری و انتقال فناوری نوین به مزارع
  •  حمایت واقعی از کشاورزان داخلی

تورم افسارگسیخته مواد خوراکی در شهریور ۱۴۰۴، زنگ خطر جدی برای اقتصاد خانوارها و امنیت غذایی کشور است. استمرار این روند بدون اصلاحات ساختاری، می‌تواند پیامدهایی فراتر از سفره مردم داشته باشد؛ از فشار اجتماعی گرفته تا وابستگی بیشتر به واردات. کشاورزی ایران، امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند نوسازی، سرمایه‌گذاری و مدیریت علمی است.

 

 

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.